Wulangan 3.1: Cangkriman

---

Bagian 2 dari 4 Bagian

---

 

Cangkriman

Cangkriman yaiku tetembungan utawa unen-unen kang kudu dibatang utawa dibedhek maksude. Ana sawetara wujude cangkriman:

1. Cangkriman wancahan

Cangkriman kang awujud wancahan tembung (akronim), yaiku tembung loro utawa luwih kang dijupuk salah siji wandane, kang lumrah kanthi njupuk wanda buri dhewe. Kang dadi wancahan lumrahe apa-apa kang ana ing padinan trep karo kahanan kang ana sajrone masarakat.

Burnas kopen:

Bubur panas kokopen, tegese bubur sing isih panas dikokop/dipangan

Buta buri:

Tebu ditata mlebu lori tegese tebu kang wis dikethoki ditata ing jero lori.

2. Cangkriman Pepindhan utawa irib-iriban,

Cangkriman kang bedhekane ngemu surasa memper utawa mirip karo wujude barang kang ditakokake..

Ana titah duwe gulu ora duwe sirah:

gendul/botol

Ana bocah nggendhong omah:

keyong, kicot (siput)

3. Cangkriman Blenderan/Plesedan

Cangkriman kang ngemu surasa diplesedake.

Ing pasar ana bakul krambil dikepruki

sing dikepruki krambile dudu bakule.

Tulisan Arab macane saka ngendi? Saka alas

sing ditakokake macan/kewan alas, dudu carane maca

4. Cangkriman Tembang

Cangkriman kang wujude tembang.

Tembang Kinanthi

Wonten putri luwih ayu; Tan ana ingkang tumandhing; Sariranira sang retna; Owah-owah saben ari; Yen rina kucem kang cahya; Mung ratri mancur nelahi

(bedhekane: bulan)

Tembang Pocung

Bapak pocung cangkemu marep mandhuwur; Sabamu mring sendhang; Pencokane lambung kering; Prapteng wisma si pocung muntah guwaya

(bedhekane: klenthing wadhah banyu)

5. Cangkriman awujud ukara pitakon

Cangkriman kang pancen kudu dijawab.

Ana piranti utawa prabot ing pawon yen ketiban cecak malah bisa mabur, piranti iku jenenge apa?

Bedhekane: kalo

Ana panganan yen bosok malah enak, apa ta iku?

Bedhekane: tape

Ing sandhuwure lawang ana cecak, bareng cecake lunga malih dadi kewan bisa mabur, apa ta iku?

Bedhekane: lawa

 

---

 

Lebih jauh tentang Tembang Kinanthi

 

Lebih jauh tentang Tembang Pocung

---

Bagian 2 dari 4 Bagian

---